اسکراب به اصطلاح به شستن دست ها قبل از اعمال جراحی گفته می شود. در ضمن به تکنسینی که در حین جراحی دست خود را می شوید و به پزشک جراح در حین عمل کمک می کند نیز اسکراب گفته می شود و به تکنسینی که دست نشسته و در محیط اتاق عمل وسایل مورد نیاز را در اختیار جراح و کمک جراح (اسکراب) می گذارد، سیرکولر (Circular) گفته می شود.
نکات اساسی درباره شستن دست ها قبل از عمل جراحی (اسکراب)
نحوه ی شستن دست ها قبل از عمل جراحی و یا به اصطلاح اسکراب، روشی خاص است و به یک سری نکات در حین این اقدام باید دقت کرد.
یکی از نکات، مدت زمان شستن دست ها یا اسکراب است. در مورد مدت زمان شستن دست ها اختلاف نظر وجود دارد ولی حداقل این زمان سه دقیقه در نظر گرفته شده است و بسته به روش های اسکراب، سه دقیقه، چهار دقیقه، پنج، شش و ده دقیقه تعریف شده است.
نکاتی که در اسکراب (غیر از مدت زمان) مطرح است، نحوه ی اسکراب یا شستن دست ها است. به اینصورت که باید از ناخن ها و انگشتان شستشو شروع شود و بعد به کف دست، پشت دست، مچ دست، ساعد و بازو حدود پنج تا هشت سانتی متر بالاتر از آرنج ختم شود.
در ضمن در طول مدت اسکراب یا شستن دست ها و بعد از این عمل باید در تمام این مدت دست ها بالاتر از ساعد نگه داشته شود، بطوریکه آبی که در حین اسکراب جاری می شود از سمت نوک انگشتان و دست به سمت ساعد و آرنج بریزد و جراح و کمک جراح (اسکراب) به هیچ عنوان حق ندارد که دست ها را پایین تر از ساعد و آرنج نگه دارد.
روش معمول به این صورت است که مدت یک دقیقه با محلول ضدعفونی کننده انگشتان، کف دست، پشت دست و مچ دست تا بالای ساعد شسته می شود و بعد آبکشی می شود و سپس به مدت حداقل سه دقیقه با برس های مخصوصی که استریل است و شستشوی ناخن ها، انگشتان و دست ها، مچ دست، ساعد و بالای آرنج انجام می شود و بعد مجددا آبکشی انجام می شود.
یکی از نکات در حین اسکراب یا شستن دست ها قبل از عمل جراحی این است که دست ها به هیچ صورت نباید تماس با اجسام خارجی حتی سینک اسکراب و دستگیره ی شیر آب داشته باشد.
در حال حاضر در اکثر اتاق های عمل یا شیرهای اتوماتیک وجود دارد که بدون برخورد دست با شیر آب شستشو انجام می شود و یا دستگیره هایی وجود دارد که با کمک همکار دیگری از جراح، باز و بسته می شود و یا اینکه خود جراح و کمک جراح با بازوی خود و قسمتی که در محدوده ی اسکراب یا شستشو نیست، شیر آب را باز و بسته می کند.